Page 92 - Amag-KSB-Pegnitz 2020
P. 92

84





















                                             r
                                   u
                             f

                                          J
                                    s
                             k
                                           a
                                 f
                                  a

                Abb. 62:  Briefkopf aus dem Jahr 1927. Noch bestehen die „Fabriken in Wien“.
                          r
                                       e
                                                  7
                                               9
                                        m
                                                2
                                              1

                                     d
                            e
                         B
                           i

                               p
                                            h
                              o
                 Quelle: Archiv des Verfassers.
                                                                      c

                                      e
                                                                                          K


                                                   )
                                                   )
                           i
                           i
                                         r
                                                                                 n
                                                                                                 e
                                              l
                                      e
                                                                      c
                                         r
                                              l
                                           c
                    e
                                                                                r
                                                                                r
                           e
                                                                                                   n
                           e

                         i
                                                                                                   n
                                                                                               m

                                                                                                   r

                                                                                          K
                    e

                                                     F
                                                     F
                                                                                               m

                                                                                       i
                                                                                                   r
                                                                                   o
                                        s
                                               c
                                        s
                                                                    r
                      o
                                                 h
                                                                                   o
                                                 h
                          z
                                                                                        n
                          z
                                               i
                                               i


                                                                                        n
               1. Der offizielle (handelsrechtliche) Firmenname erscheint nur noch in Klammern.
                                               c
                      o

                                                                          i
                                                                          i
                                                                    r
                                           c
                                                                                                 e
                                                                                 n
                                                  e

                                                  e
                                                                         e
                                       l
                                                                   e
                                                                   e
                                       l
                                                                                                     .
                                                                                                     .
                                                                         e
                     r
                     r
                                                                                             m

                                                                                     h
                        f
                                                                       h
                                 h
                                 h

                                                                                             m
                                                                                            a
                                  a
                             l
                                                                             n
                                  a
                                                           n
                                                                                     h
                                                                           n
                                                           n
                                                                           n
                                                                       h
                        f
                                                             a
                                            h
                                (
                              e
                              e
                                (
                                                                     s
                                                                            t
                                                            n
                             l
                                                                            t
                                                            n
                                            h
                                                             a
                             l
                        f
                                     d
                                                       m
                                          e
                                                                               u
                                                                               u
                                                                     s
                                                                                           l
                                              t
                                                       m
                                          e
                                                       r
                                                                                    c
                                                                 e
                                                                 e
                         i
                                                                                    c
                                     d
                                                       r
                                                      i
                                                                                       i
                                                      i
                                                         e
                                                               m
                  D

                                                               m

                                                                                            a
                        f
                                   n
                                              t
                                                                             n
                                                                                           l
                                   n
                  D
                                                         e
                             l
                                                                                      s
                                                                                      s
                                          t
                                           t
                                           t
                                                                                                  r
                                                                                                  r
                        e
                                          t
                                         ü
                        e
                                         ü
                                 e
                                                                                             n
                                                                                             n
                             f
                             f
                                 e
                                  g
                                                                                            g
                                                                                            g
                                    n
                                  g
                            f
                            f
                                                                                               z
                               „
                                                                                              i
                                P
                                                                                               t
                                                                                               t
                               „
                                P
                                                                                               z
                                                                       c
                                                                       c
                                                                                              i


                                      z
                                                                     e
                                                                                         P
                                                                    z
                                                                    z
                                      z
                                                                                         P
                          g


                                       h
                                       h
                          g
                                      t
                                                                                                 e
                                                                                          e
                                                                                                 e
                                    n
                            i
                            i
                                                                                          e
                                                                     e
                           r
                           r
                                     i
                                     i
                                      t

                                                      n
                                                      n
                                                       g

                                                                                                      e
                                                                                                      e

                                                       g
                                                         l
                                                                 B
                                                         i
                                                         l
                                                                              g
                                                                              g
                                                                 B
                                                                         h
                                                   p
                                                   p
                                                 s
                                                                                  r
                                                                         h
                                                 s
                                                                                 ü
                                                     ü
                                                     ü
                                                                                f
                                                                                f
                                                                                 ü
                                                    r
                                                    r
                                                                           u
                                                                           u
                                                               i
                                                                       i
                                                                                                         ,
                                                                                                         ,
                                                                       i
                                                               i

                                                                          n
               2. Der Begriff „Pegnitzhütte“, ursprünglich die Bezeichnung für das Pegnitzer Werk,

                                                               e
                                                               e
                                                                          n
                                                          c
                                                                             n
                                                           h
                                                          c
                                                         i
                                                                                                       r
                                                                                                       r
                                                           h

                                                             d
                                                             d

                                                                             n
                                                                                                        k
                                                                                                        k
                                                                                  r
                                            e



                                              ,
                                              ,
                                                                   e
                                                                                                    W
                       B
                                                                                    d
                                                                                    d
                       B
                                                                                                    W
                                            e
                                                                                     a
                                                 r
                                                                                     a
                                             “
                                                 r
                                             “

                                               u
                                               u
                                                                   e

                                e
                                                                        u
                                    r
                                                        ü
                                                                                      .
                                                        f
                                         a
                                                                              n
                                          g
                  d
                                 d
                n
                             N
                                             m
                                                             a
                                                                       t
                         n
                i
                                                           d
                                                          r
                                                                           e
                       e
                                  e
                                                                             r
                                                                                     n
                                                                         n


                                      c
                                               N
                    t
                                                                    a
                               i
                                                                                h
                                                    e
                                                                G

                                                                     m
                                                 a

               f findet seinen Niederschlag im Namen für das Gesamtunternehmen.
                          e
                                       h
                        i
                                                  m

                                                                                  m
                                     s

                                                                                    e
                                                                           t
                                                              s
                                                      n
                   e
                                                                   s
                           n
                                            i
                                        l
                      s
                                                                  e

                                                                               e
                                                                                      h
                                           a
                                                                         t
                                                                          e
                                h
                                            l

                                            s
                                                                e
                                                                                               b
                                                                           “
                                                              P

                                                                                        l
                                                                                ,
                                        i
                                                    g
                                        t
                                                                                f
                                                                                   o
                                                                    t
                                                                                        a
                                                                                  n
                                                 m
                                       r
                                      t
                                                                  n
                                                                         t

                                                   a
                                                                                          n
                                                                                            e

                                                                             a
                                                                       ü
                                 m

                                                                 g
                                                                    i
                                                                                     c
                                    n
                                                                                           g
                                               A
                                                                              u
                                              „


                                   e
                                         t
                              e
                                                                                                       i

                            r
                                                                                                  o
                  D
                                                                                                e
                             n
                                                                                                         s
                 .
                                                                                                       e
                         n
                                                                                                 v
                          t
                                                                                                    r

                                                                      h
                     s
                                                                                                     d
                    a
                           e

                       U
                                                                     z
               3
               3. Das Unternehmen tritt als „Amag-Hilpert-Pegnitzhütte“ auf, noch lange bevor dies
               der „amtliche“ Firmenname wird. Dies geschieht erst 1939.
               d e r   „ a m t l i c h e “   F i r m e n n a m e   w i r d .
               4. Die Firma betreibt noch eine Fabrik in Wien
               4 .   D i e   F i r m a   b e t r e i b t   n o c h   e i n e   F a b r i k   i n   W i e n
                                                        n
                                                        n
                                                                                     3


                          e
                                       g
                                                                                                       u
                          e
                            t
                            t
                                    p
                                                                       r
                                    p
                               u
                                                                                     3
                                                                                                       u
                                                                                  1
                                       g
                                                                    m
                                                                                  1
                                                                    m
                                                                         s
                     m
                                                                             r
                                                                             r
                                                                        e
                     m
                                                                        e
               5.  Zum  Fertigungsprogramm  gehören  auch  Kompressoren.  1934  und  damit  kurz

                                                                              e
                                                                              e
                                                                                            d
                                                                                            d
                                                                         s
                                   s

                                   s
                                                                                                   t
                                                                                .
                                         a
                                                                                                     k
                    u
                                                                                                     k
                           r
                           r
                                                                                                 m
                                                                                .
                                                                                                 m
                                      o
                                                   h
                                      o

                                                                  o
                                                                       r
                    u
                                                                  o
                                                   h

                                                    ö
                                                 e
                                                                                                   t
                                                 e
                                             m
                                             m
                                                                               n
                               u
                                                                               n
                                                      e
                                                      e
                                     r
                                     r
                                         a
                                                    ö
                                                                                         u
                                                     r
                                                     r
                                                                                          n
                                                                                         u
                                                                                          n
                                                          a

                                n
                                n
                                                              h
                             g

                                                                      p



                                                                 K
                                                                                                        r
                                                                                                        r
                                                              h

                                                                            o
                                                                                      4
                                                                                                a
                                                                                                a
                                                                                      4
                                                                                                         z
                             g
                                                                                                         z
                                                             c


                                                                            o
                                                                                                   i
                                                                                    9
                                                             c
                                                                                                   i
                                                                                              d
                             i
                                                g
                                                                          s
                                                                          s
                             i
                                                g
                                                                                              d
                                         r
                                                                                    9
                                                          a
                                         r
                                                                 K


                                           m
                         F
                                                            u
                                                                      p
                         F
                                           m
                                                            u
                                 g
                                 g
                   h

                                                                                 u
                          m

                        e

                       d
                                                 h
                                                                                          S
                                                                   a
                                                                           e

                              E
                                                                                d
                                r
                                                                          i
                                           r
                                                   h
                                                   r
                                                     e
                                         e
                                                                                     h

                                   r
                                                                          t
               nach  dem  Erwerb  der  Mehrheit  der  Amag-Aktien  durch  KSB  wird  die
                                                e
                                                                                         K
                                                                                                   d
                                                                A

                                                                                                        i
                                                                                                         e
                                                                                   r
                  c
                                                                            n
                                                           e
                                                                                                w
                                                                       A


                                                                     g
                                                                 m
                                                                                                  i
                                                          d

                                  e
                                                                                    c
                                                      i
                                                                        k
                                                                                                  r
                                w
                                        d
                                                                                                       d
                 a
                                                                                            B
                                                             r
               n

                                    b
                                                       t
                                              M
                     r

                                                                        e
                                                                                 h
                                                                                                     K
                                                                                                 d
                                                                                         e

                                       g
                                              A
                                                 a
                          o
                               f
                                         d
                                               m
                      e
                                                                                    e
                                                                      d
                                                                                   r

                         s
                                  i
                                                                                            e
                                                                             i
                                                                                                n
                                                                                              e
                                                                          s
                                                                    d
                                            r
                                                                       i
                                                        g
                        s
                                                                             t
                 o
                                   g
                                                         e
                                                               l
                                                                 u
                                                              l
                             n
               K
               Kompressorenfertigung  der  Amag  eingestellt  und  die  seit  Jahren  bestehende  Kon-
                                                               t
                               e
                                          e
                                                            t
                                 r
                                  t
                                                           s

                                                                           e
                                                             e
                                                                                             h

                                                                                a

                                                                                          s
                                                                                       b


                                                                                                  e
                                                     e
                                                                  n
                                                                                     n
                           r
                                     n
                                                                                           t
                                                       n
                            e
                                                   g
                    p
                                                                                                      o
                                                      i
                                    u
                  m
                                                                               J

                                                                                      p
                                             S
                                                                   i
                                             S
                                               B
                                               B

                                                                                      p

                                                                   e

                       s
                       s
                                            K
                                                                                     p
                                                                   e
                                            K

                                                                                     p
                                                                                                       8
                                                                                                       8
                                                         A
                                                         A
                                                                             d
                u
                                                           G
                                                                             d
                u
                  r
                                                                  d
                                                                  d
                                                                         P
                  r
                                                       M
                                                                              u
                  r
                                                       M
                                                                              u
                                                                           r
               k k

                                                                           r
               kurrenzsituation zwischen KSB und AMAG bei dieser Produktgruppe beseitigt. (1980
                                                                i
                                                                i
                                                               e
                                                               e

                                                                                                         0

                                                           G
                                                                                                         0

                                                              b
                                                              b
                                                                           o
                                                                           o
                  r
                                                 u
                                                 u

                                                                      e
                                                                      e
                     n
                     n
                                                                                                     1
                                                                                                     1

                      z
                      z
                                                                                                    (
                                                                                                    (
                                                                   i
                                                                                   r
                                                                                   r
                                                                                   u
                                                                                   u


                                                                                                      9
                                                                                                      9
                                                                               k
                                                      A
                                                                         P
                                                                               k
                                                      A
                   e
                                                  n
                                                  n
                                                                                 g
                                                                                 g
                                                                                 t
                                                    d
                   e
                                                                                 t
                                                    d

                                                                                                i
                                                                     s
                                                                                         b
                           a
                                                                     s
                                  w
                                  w
                                                                                            s
                                                                                            s
                                                                                         b
                                 z
                          u
                                        e
                                 z
                          u
                         t
                           a
                             i
                             i
                                                                                                i
                                                                                       e
                                    i
                                                                                                g
                                    i
                                                                                                g
                                                                                           e
                                                                                           e
                                    s
                                    s
                                                                       r
                                      c
                                         n
                                                                                                  .
                                      c
                                         n
                            t
                                                                       r
                            t
                                                                                       e
                                                                                             e
                             o
                                       h

                                       h
                               n
                        i
                             o
                                                                                                  t
                                                                                               t
                                                                                               t

                                                                                                  t
                                                                                               i
                        i



                         t
                                        e
                                                                                                  .
                               n
                                                                                             e
                                                                                               i
               h a t   K S B   d i e s e n   G e s c h ä f t s b e r e i c h   v e r k a u f t . )
               hat KSB diesen Geschäftsbereich verkauft.)
                                                     e
                                                                                                     e
                                                                                                  A
                                                 i
                                                 i
                    w
                    w
                     i
                                                                                                  A
                                                                               d
                                                                               d
                                                                                           m
                                                                                           m
                                     r
                                                     e
                     i
                                     r
                                                      n


                                                                                         l
                           a
                                                                                         e
                                                                                         e
                                                                       9
                                                                       9
                                                                                  s
                                                                                  s
                                                  c
                                                                                         l
                                                  c
                                                 s
                                                                                a
                                                                                a
                                      h

                                       o
                                      h
                                                   h

                                                 s
                           a
                                       o
                                                   h
                                                                                                     e
                                                      n
                                                                                             d
                             t
                                                                            t
                                                                                             d
                                h


                                                                            t
                                 e
                                 e
                                                                            t
                                                                 d
                             t
                                                            4
                                                            4
                                h
                              i
                              i
                                                                n
                               c
                                                                                               e
                                                                                               e
                               c
                                                                n
                              l
                                                              u
                                                              u
                                                                          a
                                                                          a
                              l
               Die wirtschaftliche Erholung zwischen 1924 und 1929 hatte das Problem der Arbeits-
                                                                            t
                                   E


                                   E
                            f
                                                        1
                                                        1
                                                                                                       i
                                                                    9
                                                                         h
                                                                    9

                                                                                                       i

                                                                         h
                            f

                                                                             e
                                                                                                       t
                                                           2
                                                                 d

                                                           2
                                                                                                       t
                                                                                                r


                                                                                                r
                                                                             e
                                                          9
                                                          9
                      r
                      r
                       s
                       t
                          h
                                              z
                                              z
                                                                                     r
                                          n


                                                                      2
                                                                                     r
                                                                                      o
                        c
                                                                      2
                                            g
                                        l
                                         u
                                                                   1
                                         u
                                                                                                   r
                                        l
                                                                                                   r
                       t
                          h
                                          n
                                               w
                                            g
                                               w
                        c
                                                                                                    b
                                                                                                    b
                                                                                       b
                                                                   1

                                                                                       b

                       s

                                                                                      o

                                                                                    P
                                                                                    P
                                    b
                                                                                                      g
                                                                                      k
                                                                    d

                                                                                      k
                                    b
                                                                                                      g
                                                                  t
                                                                                           e
                                                                  t
                                                                             f
                                                           e
                                                           e
                                                                             f

                                                                                              .
                                                               i
                                                                                               D
                                r

                                r
                                                               i


                                                                    d
                                                                                                   s
                                                                                               D

                                                                        e


                                                                                           e
                                                                                       ö
                                                              n
                                                      ,
                                                                                       ö
                                                              n
                                          e
                                                                           a
                                  e
                                          e
                                                                        e

                                                                               l
                                                                               l
                                                                           a

                                                      ,
                                                                         r
                                                                                                   s
                                                                         r
               losigkeit  zwar erheblich entschärfen, aber nicht dauerhaft lösen können. Diese ge-

                                     l
                                                     n
                                              c
                                                                 h
                                                     n
                                              c
                                                                                ö
                                                                                ö
                                  e
                                                                     a
                                                                                              .
                                     l

                                                                                            n
                                                                                            n
                                                    e


                                                         b
                                            t
                                       h
                                       h
                                           n
                                                                c
                                                  r
                                                                                   n
                                                                       u
                                                                                                    e
                                                                                   n
                                             s
                                                  r
                                             s
                                            t
                                                 ä
                                                            r
                                                                                  e
                                                                          h
                                               h
                                               h
                                 h
                                                            r
                                                                                  e
                                 h
                                                                                                  e
                                                                             t
                                                                c
                                                 ä
                                                                          h
                                           n
                                                                             t
                                                                     a
                                                                                        n
                                                                                                    e
                                                                                                 i
                                                                                                 i
                                                                 h
                                                         b
                                                                                 s
                                                                                 s
                                                        a
                                      i
                                                    e
                                      i


                                                        a
                                                                                                  e
                                                                                          n
                                                                                          n
                                                                       u
                                                   f
                                                   f
                                                                                        n
                                      c
                                      c
                                                                                        n
                                                            s
                                                k
                                                                  e
                                  e
                                                                g
                                           s
                                                                             c
                                                                                    P
                                                                              h
                                                          n
                                              a
                                                                            u
                                    A
                                                             p
                                                                                                d
                                                                                     e
                                                                                                  e
                    w
                                                                                               e
                                            m
                          h
                                                                                 n
                                c
                                        e
                         c
                                                                                       g
                                                                                                     H
                                                        o
                  m
                                                                       c
                                                    u
                                                                                                        e
                                                                        h
                        s
                                 h
                                                                           a
                                                      a
                a
                                       b
                                                                                             w
                                                               e
                                                                     s
                                                  s
               s s a m t t w i i r r t t s c h a f f t t l l i i c h e     A r r b e i i t t s m a r r k t t s i i t t u a t t i i o n      s p i i e g e l l t t      s i i c h      a u c h      i i n      P e g n i i t t z      w i i e d e r r . .     H i i e r r
                                                                                          z
                            a
               samtwirtschaftliche  Arbeitsmarktsituation  spiegelt  sich  auch  in  Pegnitz  wieder.  Hier
                                                                                            l
                                                                                                         n
                                                                                                       e

                                                                       w

                                                                              r
                                                                         i

                                                                                        f
                                                                                             c
                                                                                   h
                                                                                          n
                                                                                 a
                                                                                                   M
                                                                    e

                                                                                       f
                                                                          e
                                                                m
                                                                                        e
                                                                                                        l
                                                                                  c
                                                                                                     i
                                                                      r
                                                                i
                                                                            e
                                                                  m
                                                                               n
                                                                                                n
                                                                                              h
               s u c h t e   d e r   B ü r g e r m e i s t e r    H a n s    G e n t n e r 241   immer wieder nach öffentlichen Mitteln
                                                                                               e
                                                                                      ö
                                                                                                      t
               suchte der Bürgermeister Hans Gentner
                                                                                            i
                                                                                           t
                                                                                                     t
                                                                           d
                                            t

                                                                                                         e
                                                                             6
                                                                            2
                                                         g
                                                                   f
                                            s
                                                                                                       s
                                                                         1
                                                                                            e
                                                           .
                                  d

                 r
                                                            A
                                                                                                r
                                          e
                ü

                                                                       g

                        n

                                                  c
                                                                                              A
                              e
                                                                                  n
                                                                                                      l
                                                                    a
                                                                                      n
                                                     f
                                                                  n
                                                                                   d
                   M
                                                                                f
                                                                                                    t

                           h
                               n
                                                   h
                                      A
                                                                                         i
                                               e
                                         b
                                                    a
                                                                     n
                                                                                          e
                                                                                a
                                                                                                  e
                                           i
                      ß
                            m
                     a
                                                                                                    s
                                                        n
                                                                                                   i
                                              b
               f
                                                                                    e
                                                s
                                                                                        v

                                        r
                                   e
                                                                A
                         a

                                                      f

                                                                           9
               für  Maßnahmen  der  Arbeitsbeschaffung.  Ab  Anfang  1926  fanden  viele  Arbeitslose
                                                                                           l
                                                              b
                                    r
                                                                                                b
                                                                                                      o
                                                       u

                                                                                      e
                                                                    r
                       d
                                                                          e
                                                                                              F
                       d

                                                                                      e
                                                                          e
                                                                 d
                                                                           g
                                                                           g

                                                               r
               bescheidenen  Verdienst  beim  Neubau  der  durch  Pegnitz  führenden  Fernstraße
               b b

                                                             e
                                                             e
                                                                                     r
                                                                                                         e
                                                                                                         e
                                                                                                e
                                                                                              F
                                V
                                V


                                                                 d
                                                                    r
                                                               r
                                                                                                e
                                           b
                                                                                     r
                                           b
                                                                  u
                                                                  u
                                                                                                  n
                                                                                          e
                           e
                                     e
                                     e

                                                    e
                                                    e

                                              m
                                              m
                                                                                                  n
                                                                                          e
                                                                    c
                                                                                                      a
                                     i
                                                                               z
                                                                    c
                                                                                       n
                                                                               z
                   c
                                                                                                      a
                           e
                   c
                                     i
                                                     u
                                                     u
                                                                                                    t
                                                                                                    t
                          n
                      e
                                                                                         d
                          n
                      e


                                                                                   ü
                                                                                   ü
                                                                        P
                                        s
                                                                        P
                                                                                         d
                                                                                                     r
                                                                                                     r
                                                  N
                    h
                                                                                                 r
                                                                                                 r
                    h
                                       n
                                        s
                                                                     h
                                                                                  f
                                                  N
                                       n
                                                                                  f

                                                                                                       ß
                                                         u
                                                                                                   s
                 e
                                             e
                                             e

                                   r
                                                                     h
                                   r
                                                         u
                                                                                                   s
                                                                                                       ß
                                                                             n
                         e
                                 e
                             n
                                 e
                                                            d
                                                            d
                         e


                                                                             n
                 e


                             n
                                                                              i
                                                                              i
                                                                              t
                  s
                                   d
                                         t
                                         t
                                                                              t
                                                                                    h
                                                                                    h
                                                                                       n
                                                      b
                                              i
                                              i
                                                      b
                       i
                                                        a
                                                        a
                                                                                           n
                  s
                                                                                           n
                                   d
                       i
                                                                     s



                                                                    n
                                                                     s
                                                                      r
                                                                    n
                                                                       e
                                                                  u
                                                                       e
                                                                        s
                                                                        s

                                                                      r
                                                                  u
                                                                                     r
                                                                                     r

                                             a
                                                                                    e
                                                                                    e
                                             a
                                                                                       L
                                                                                        a
                                                                                        a
                                                                                       L
                                           H
                                           H

                                                                                  t
                                                                                  t
                                                 t
                                                 v
                                                  e
                                                  e
                                                 v
                                               p
                                              u
                                              u
                                               p
                                                 t
                                                                                   h
                                                                                   h
                                                                                          n
                                                                                                    f


                                                                                                    f
                                                                                                 a
                                                                                                  u
                                                                                                  u
                                                                                                        m
                                                                                                        m
               Nürnberg – Leipzig, des „Hauptverkehrsweges unsres Bayreuther Landes“, auf dem
                                                                                                       e
                                                                                                     d
                                                                                                     d
                                                                                                       e
                                                                                            e
                                                                                              s
                                                                                              s
                                                                                            e
                                                                                          n
                                                                                           d
                                                                                           d


                                                                                                 a
                                                                                                ,
                                                                                               “
                                                                                               “
                                                                                                ,
                                                                                 u
                                                          w
                                                      e
                                                              g
                                                              g
                                                      e
                                                          w
                                                               e
                                                                             y
                                                                               e
                                                                            a
                                                       h
                                                            e
                                                                            a
                                                       h
                                                                              r
                                                        r
                                                                              r
                                                        r
                                                            e
                                                               e
                                                         s
                                                                          B
                                                                             y
                                                    r
                                                    r
                                                                                 u
                                                     k
                                                         s
                                                                s
                                                                               e
                                                                s
                                                     k
                                                                          B

                                                                    w
                                   u
                                 h
                                  e
                                                                                           „
                               e
                                                                       g
                                                           d
                                                                 r
                              g
                   c
                   r
                     h
                                                                          n
                                                                      a
                d
               „ „durch  die  ungeheure  Überhandnahme  der  Kraftwagen“  der  Verkehr  „ganz  bedeu-
                                                               K
                 u

                           u
                                                             r
                             n
                                                            e

                       d

                         e
                        i
                                                 d
                                             h
                                           e
                                                                  a
                                                                                       e
                                                                   f
                                                                    t
                                                                                r
                                                                               e
                                                n
                                            r
                                                     h
                                                      m
                                                                                      k
                                                                                     r
                                                    a
                                                                                   e
                                                                                         r

                                     e
                                     r


                                                  n
                                              a
                                                                                  V
                                          b
                                        Ü
                                                                         e
                                                                                        h
                                                        e
                                           242
                                                                         i
                                                                         r
                                                                                                       e
                                                                                 Z
                                                                                                        m
                                                                          d
                                                                                                     i

                                                                                  i
                                                                                                     n
                                                                                   p
                                                                                              m

                                                                            d
                                                                              e
                                                                                       r
                                                                                           r
                                                                                          e
                                                                                        B

                                                                                            g
                                                                                                  s

                                                                               r
                                                                                                   e
                                                                                    s
                                                                       w
                                                                                                i
                                                                                     e

                                                                                                 t
                                                             n

                                                  t
                                                   d
                                                      r
                                                     e
                                                                     e
                                                 i
                                                                r
                                                                 a
                                                                   s
                                               M

                                                               T
                                                                    s

                                                            e
                                                        n
               tend zugenommen“ habe.      2 4 2   Mit der neuen Trasse wird der Zipser Berg mit seinem
                                                          u

                                                         e
                         t
                                            0

                        n
                                              m
                                                                                                   e
                                                                e

                                                                                    n
                                                          e
                           r
                                         1
                                                                 i
                                                                                        e
                                                                  n


                                          1
                                                                                                        g
                                                                                                  v
                                                                                       s
                                                                             s
                          e
                 ö
                                                                                c
                                                           n

                                                                           a
                                                                                                     r

                                                                               s
                                                       n
                                                      a
                                                    g
                    e
                                                                                                     f
                                                                                   o
                                                        g

                                                                          d
                                                                                                       l
                      u
                     n
                                                  m
                  h
                                                                                                      o
                                                 u
                                                                                  h
                                                                                         i
                                e
                                                                                          t
                                                                      e
                                                                        ,
                                      n
                                                                                                         t
                                                                                            1
                             c
               H
                              h
               Höhenunterschied  von  110  m  umgangen  –  ein  Ziel,  das  schon  seit  1838  verfolgt

                                                                        l
                                                                      i
                                     o
                            s
                               i


                                                                                              3
                                 d
                                                                    Z

                                    v
                                                                                             8
                                                                                                8
               wurde. Wie erwähnt, führte die Straße bisher durch das Amag-Gelände.
               w u r d e .    W i e    e r w ä h n t ,    f ü h r t e    d i e    S t r a ß e    b i s h e r   d u r c h   d a s    A m a g  G e l ä n d e . 243  Es war
                                                    m
                                                    m
                                                                                             n
                                                                                             n
                                                                                               e
                                                                                 t
                                                                                 t
                                                                                           ä
                                                  i
                     r
                                                   r
                                  d
                                  d
                                                                                               e
                                                   r
                     r
                                                                               S
                                e
                                                          a
                                                                                              d
                                                        d
                                                        d
                                e
                  h
                                                                             e
                                                                             e
                                                          a
                                                                                              d
                  h
                              g
                   e
                                                      a
                                                      a
                                                                               S
                   e
                                 n


                              g
                                 n


                                                  i

                                                                                         e
                                                                                     e
                                                                                         e
                         h
                         h

                                            d
                                      d
                                      d
                                            d
                                                                                     e
                             i
                             i
                           e
                                       a
                           e
                                                                                        g
                                                                                        g
                                        s
                                        s
                            l
                                                                                       n
                            l
                                                                                       n
                                          s
                                          s
                                       a
                        a
                                    ,
                                                 F
                                                 F
                                                                                   a
                                                                                           l
                                    ,
                                                                                   a
                                                                                  r

                                                                                           ä
                                                                                  r

                             e
                             e
                                                                                    ß
                                              e
                                              e
                                                                                    ß
                        a
                                              i
                                              i


                                                                                           l
                       n

                       n

                                                                         d
                                                                  g
                                                                  g


                                                                         d
               daher  naheliegend,  dass  die  Firma  das  frei  gewordene  Straßengelände  erwarb,
                                                                        r
                                                           s
                                                           s
                                                                    e
                                                                    e
                                                                        r

                                                              r
                                                                           n
                                                               e
                                                              f
                                                              f
                                                              r
                                                                           n
                                                                i
                                                                i

                                                               e
                                                                          e
                                                                          e
                                                                       o
                                                                       o
                                                                     w
                                                                     w
                                                                                    r
                                                                                    d
                                             n
                                                                                                   v
                                                                          e
                                             n


                       m
                                                                                    d
                                d
                                                                                    r




                                                                                             ;
                                                                                      e
                                                                                      e
                                            i
                                            i
                                                                                                   v
                                                                          e
                                                                t
                                                                t
                                d

                                                              c
                                                              c
                                                                       e
                                                a
                                                                                  o
                                                                                  o
                 a
                                                                           r
                                                                           r
                                                                       e

                                                  s
                                                  s
                                                               h
                                                                                               s

                                                               h
                       m
                                               d
                                               d
                                                                                                    e
                                                                                               s
                                                a
                                                                                                    e

                      e
                      e

               nachdem 1928 die Trasse in das Tal der Fichtenohe verlegt worden war; sie verbin-
                                                                                                i
                                                                                                i
                                      r
                             2
                             2
                                      r
                                      a


                                      a
               n n
                                                                                         w
                                                                                         w
                                                                                           a
                                                                    o

                                                                                           a


                                                                    o
                              8
                                  e
                                  e
                              8
                                    T
                                    T

                          1
                          1
                                                                 e
                                                                                       n
                                         s
                                         s
                                                                                       n
                                                                     h
                                                                     h
                                                                                             ;

                                                                 e
                                          e
                                          e
                                                                         v
                                                                         v
                           9
                                                                  n
                                                                  n
                                                                                                e
                                                                                                e
                                                                                            r
                                 i
                                 i
                                                                                            r
                                        s
                                        s
                           9
                                                        d
                   h

                  c

                    d
                                                                                                     r
                                                            F
                                                          r

                                                          r

                                                                                 w
                                                     a
                 a
                                                                            e
                                                     a
                                                                                 w


                  c
                    d
                                                                            e
                                                            F
                                                                               t
                                                                                                       i
                                                                               t
                                                    T
                                                                              g
                                                                                                       i
                                                      l
                                                      l
                                                                                                      b
                                                    T
                                                                                                      b
                                                             i

                                                                            l
                                                         e
                   h

                                                        d
                                                         e
                                                                            l
                                                                              g
                                                             i
                                                                                                     r
                                                                                                n
                                     2
                                                                 r
                                                                 r
                                                                                          s
                                                                                          s
                 e
                                            n
                                            n
                                                                                                  e

                                                                                                  e
                                                                            a
                    n
                                                     i
                  t
                                                     i
                                                       d
                                                                        r
                                           r
                                                                                                n
                                           r
                    n

                                                                        r



                            r
                           h
                                                                                         n

               d d
                                                                   u
                                                                  e
                           h

                                        N
                                        N




                                                                                         n

                                                                                        i
                                                                                        i
                                                                                                 d
                                                       d
                                                     t
                                                                   u
                                                                                       e
                                                                                       e
                          e
                                     2
                                                                              m
                          e
                                                                              m
                                         ü
                                         ü
                                                                  e
                                                                                                 d

                 e
                                                     t

                            r
               det  nunmehr  als  B  2  Nürnberg  mit  dem  Bayreuther  Raum.  Die  einsetzende  Wirt-
                                                                                             z
                                                             B
                                                                                                     W
                                                               a
                                                                                             z
                                                g
                                                   m
                                                   m
                                s
                                                g
                                s
                                                               a
                                                                     h
                                                                                                        r
                      n
                                                                                                        r
                                                                     h
                              a
                                                                                                     W
                              a
                      n
                                                r
                                                r
                                                                                              e
                                                                             u
                                                                                              e

                                l
                                                                             u
                                                          m
                                                                                                       i
                                                                                                       i
                     u
                     u

                                                                                  D
                                                          m
                                                                                  D


                                                                       e

                                l

                                                             B
                                                                       e

                                                                          R
                                                                          R
                                                                                    e
                                  B
                                                                                    e
                                  B
                                                                y
                        m
                                                                                .
                        m
                                                                                           e
                  t
                                                                            a
                                                                     t
                                                                                           e

                                                                     t
                                             b

                                             b
                                              e
                                                                                .
                                                                y
                                                                                            t
                                                        e
                                                        e
                                                                                            t
                                                                                    i
                                                                                    i

                                              e
                             v
                                                         p
                                                                    r
                                                        e
                                       t
                  h
                                   d

                                                                       e
                                                                              e
                               r
                                  i
                                                                            i
                                      r
                                                                                         s
               schaftskrise  verhinderte  jedoch die  geplante Werkserweiterung.  Diese  konnte   erst
                                  n
                                h
                                                                     k
                                                                                          e

                                                                      s
                                                          l
                              e
                                     e
                                                                   e
                                                           a
                                                                             t
                                                                                     D
                                                                W
                                                                                    .
                                                h
                    f
                         i
                                                                                       i
                                                                                  g
                                                                                u
               s

                                              c
                         s

                       k
                                          e
                                                            n
                                                   i
                                                    e

                                          j
                                                                         w
                c
                                             o
                     t
                                                                               r
                        r
                                                                                        e
                                                  d
                                                             t
                                                                                 n
                                        e
                                                                         r
                                                      g

                                                              e
                      s

                   a
                                            d
                                                                           e
                           e
                                         244
               1938 umgesetzt werden.    2 4 4
                                            3
                                            .
                                              .
                                               3
                                          6.3.3 Die „Große Depression“
                                          6
                                                                                  n
                                                 e
                                                              G
                                                        s
                                u
                                                         c
                                                                                 e
                    c
                                                                                                     u
                                             a
                     h
                                                                                                       o
                                                                                                    q
                                   d
                                                                                             s
                                                           h
                              2
                                                    d
                                                                       h
                                 n
                       e
                                                                                    e
                                                                                               o
                                                                e
                                                                     s
                                                                             o
                                                d
                                                                      c
                                                                                                   n
                 w
                                                                                       A
                          1
                                                                                                 e
                                                                            v
                                                                 s
                                                                                          e
                                           w
               Z Z w i i s c h e n     1 9 2 2     u n d     1 9 3 6     w a r r     d i i e     d e u t t s c h e     G e s e l l l l s c h a f f t t     v o n     e i i n e r r     A r r b e i i t t s l l o s e n q u o t t e
                                                            e
                                     1
                                                                              n
                                                                         a
                                        3
                                                      u
                           9
                                                                  e
                                      9
                                         6
                                                                                         b
                                                                                                s
                   s
               Zwischen 1922 und 1936 war die deutsche Gesellschaft von einer Arbeitslosenquote
                        n
                             2
                                                     e
                                                                                                         e
                                                                      b
                                                                                       e
                                                          1
                                                           4
                                                   v
                                                              ö
                                                    o
                      e
                                                        9
                          e
                                                                                                      a
                                                                                 a
                    s
                                                                                                 n
                                       n
                                   h
                                                                                           o
                                                                                     D
                                                                        e
                                                                                               u
                                                                         k
                                                                                              n
                                                             v
                                                                             n
                 e
                         d
                                                                          a
                              n
                                                                                                         s
                                                                                                        s
                                              Z
                                  ö
               belastet, deren Höhe in der Zeit vor 1914 völlig unbekannt war. Die Hoffnung, dass
                                                                                                  g
                                           e
                                     e
                                                                    u
                                                                                w
                                                       1
                                                                                          H
                                          d
                  a
               b b e l l a s t t e t t , ,     d e r r e n     H ö h e     i i n      d e r r     Z e i i t t     v o r r     1 9 1 4     v ö l l l l i i g      u n b e k a n n t t     w a r r . .     D i i e     H o f f f f n u n g , ,     d a s s
                                H
                                                                     n
                                                                           n
                             e
                                               e
                                                                                                     d
                                                                 g













               241
                  Vgl. Abschnitt 5.2.
               242
                                                    3
                    i
                                      f

                                       v
                            u

                                        g
                           a
                                      ,
                                                   t
                                                 n
                                                h
                        h
                                            b
                      r
                       c
                       i
                                              s
                                               c
                                          l
                                                  t
                     n
                          B
                                          .

                                           A
                                                  i

                                                      2
                                   8
                                I
                  H
                                 ,
                                                       4
                                I
                                                       .
                                    9
                                  4
                              r
                  Heinrich Bauer II, 489 f, vgl. Abschnitt 3.2.4 sowie Abb. 64.
                   e



                             e
                                                     .
               243
                                                         r
                     a
                                                 9
                  D
                                                                                  h
                                                                           f
                                                                                  h
                                                        e
                     a
                                                         r
                                                        e
                                                             m


                                                                                   r
                                                                                   r

                       l
                       l
                  Die alte Zipser Bergstraße wurde 1929 in der Form von „Bergprüfungsfahrten“ für motorsportliche
                                                                                   t
                                                                             n
                                                1
                                                 9
                                                             m
                                                1



                                                                             n
                    e
                                                                               s
                    e
                                                          F
                                                                                f
                                                                            u

                                                                                f
                                                                               s

                                                            o
                                                     i
                   i
                   i
                                                     n

                                                     n
                                                     i
                                                            o

                                                                              g

                                                                              g
                                                          F
                                                  2
                                                  2
                                                                           f
                  D
                                                             r
                                                   9
                                                                                 a

                                                   9
                                                                                 a
                                                             r
                                                       d
                                                       d
                                                                            u
                                                                v
                                     r
                                     r
                                                                        p
                                      a
                                      a
                                     t
                                    s
                             e
                                    s
                                     t
                                                                   „
                                                                  n
                                       ß
                                        e
                                        e
                                                                  n
                                       ß

                                                                        p
                            s

                            s
                                                                     e
                                                                     e
                                 e
                                                                       g
                                 e
                                                                      r
                               B
                                                                      r
                               B


                                  g
                                                                    B
                                  g
                             e
                                                                   „
                                                                    B
                              r
                              r
                                                                       g
                                  r
                                  r
                                                                                     n
                                                                                     n
                                            r
                                             d
                                            r
                                           u
                         Z
                                           u


                                             d
                                              e
                       t
                                              e
                                                                                   t
                                                                v
                        e
                                                                                    e
                        e
                       t
                                                                                    e

                                                                 o
                          i

                          i
                           p
                                                                 o
                           p
                                                                                       f
                                                                                       f
                                                                         r
                                                                                      “
                                          w
                                                                                      “
                         Z
                                                                          ü
                                                                          ü
                                                                         r


                                          w
               Zwecke verwendet
               244
                                       g
                           a
                                      v

                            u
                                        l

                                          A
                          B
                                         .

                                I
                                 ,
                                I

                              r

                                    1
                                     ;
                                   9
                             e
                                  4
                    i
                                                   7

                                                  t
                     n
                                                    .
                  H
                  Heinrich Bauer II, 491; vgl. Abschnitt 7.2.
                                                      .
                                                    2
                   e
                                             c
                       c
                                            s
                                           b
                        h
                                              h
                                                 i
                                                 t
                                                n
                       i
                      r
   87   88   89   90   91   92   93   94   95   96   97